(του Νίκου Παπαματθαίου –Οικονομολόγου)
Η τιτλοποίηση - πώληση των δανείων από τις Τράπεζες έχει αναφερθεί ως ένας «σύγχρονος» τρόπος για απόκτηση ρευστότητας και διατήρησης υψηλών ρυθμών ανάπτυξης που παρακολουθεί και ενισχύει την πιστωτική επέκταση των Τραπεζών, όταν αυτό συνέβαινε. Εκτός βέβαια από τους προβληματισμούς που δημιουργεί το «σύγχρονο» αυτό εργαλείο, παρόμοιο με τα «δομημένα» που μας έφθασαν στη σημερινή κατάσταση και μας πάνε ακόμα παραπέρα, υπάρχουν και άλλες ενδεχομένως προεκτάσεις που καλό θα είναι να τις έχουμε κατά νου.
Η πώληση του στεγαστικού μου δανείου, σε τιμή κατά τεκμήριο πολύ χαμηλή σε σχέση με την αξία του, χωρίς εγώ να ξέρω τίποτα, σε μία αλλοδαπή κατά κανόνα εταιρεία ειδικού σκοπού όπως λέγεται, συνεπάγεται πρώτον ότι η αλλοδαπή εταιρεία έχει στην διάθεσή της όλα τα προσωπικά και οικογενειακά μου δεδομένα. Η εν λόγω εταιρεία επειδή έχει έδρα στο εξωτερικό δεν δεσμεύεται από τον Ελληνικό Νόμο για το πώς θα χρησιμοποιήσει τα δικά μου δεδομένα και πολύ πιθανόν να μην δεσμεύεται ούτε από τον αντίστοιχο Νόμο της χώρας που εδρεύει καθώς εγώ είμαι Έλληνας πολίτης και δεν είναι σίγουρο ότι ενδιαφέρεται για μένα η εκεί κυβέρνηση (όχι ότι ενδιαφέρεται ιδιαίτερα και η εδώ βέβαια). Βέβαια η καλή περίπτωση είναι η εταιρεία-αγοραστής να έχει έδρα σε Ευρωπαϊκή χώρα και όχι στη Μπουργκίνα Φάσου!
Το δεύτερο είναι ότι αν εγώ δεν πληρώσω το δάνειό μου, γιατί άλλα ήταν τα δεδομένα όταν το πήρα, άλλο εισόδημα είχα, άλλο έχω σήμερα και άλλο θα έχω σε μερικούς μήνες θα μου πάρουν το σπίτι ή αν τα καταφέρω να το κρατήσω θα το χρυσοπληρώσω. Αν λοιπόν εγώ αντιμετωπίσω δυσκολίες στην εξόφληση του δανείου μου με ποιον θα επαναδιαπραγματευθώ τους όρους του ;
Με την Τράπεζα απ' όπου το πήρα ή αυτοί που μου το έδωσαν τότε, σήμερα είναι υπάλληλοι του νέου μου δανειστή ο οποίος δεν ενδιαφέρεται ούτε για το ποιος είμαι, ούτε για το τι συνεργασία είχα και έχω με την Τράπεζα ούτε για την μελλοντική μας σχέση. Γιατί κακά τα ψέματα, σε μια δυσκολία ο αντισυμβαλλόμενος λαμβάνει υπόψη του και τις τρέχουσες συνθήκες και την ιστορία της συνεργασίας σας αλλά και προσβλέπει και στην συνέχισή της στο μέλλον. Αν όμως η άλλη πλευρά ενδιαφέρεται μόνο να πάρει το κεφάλαιο και τα κέρδη της πίσω, δεν υπολογίζει τίποτα από αυτά. Τι συνεπάγεται αυτό ; Ότι δεν θα δεχθεί κανένα διακανονισμό με αποτέλεσμα να μου βγάλει το σπίτι, όπως και χιλιάδες άλλα, σε πλειστηριασμό. Αν όμως προκύψουν μαζικοί πλειστηριασμοί ακινήτων λογικά θα καταρρεύσει, η ήδη υπό κατάρρευση, αγορά ακινήτων. Αυτό ανοίγει έναν άλλο κύκλο συνεπειών. Η μεγάλη πτώση των αγοραίων αξιών των ακινήτων αποτελεί αντικίνητρο για τους ιδιοκτήτες των ακριβών ακινήτων να εξοφλήσουν τα δάνειά τους. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος πριν λίγα χρόνια αγόρασε μεζονέτα μεγάλης αξίας, λαμβάνοντας και το ανάλογο δάνειο. Να θυμηθούμε ότι μπορούσε να δανειοδοτηθεί άμεσα ή έμμεσα μέχρι και για το 130% της τιμής της. Αν σήμερα η αγοραία τιμή διαμορφωθεί στο 50% ή έστω στο 60% της αρχικής της τιμής, αυτός γιατί να εξοφλήσει ένα δάνειο δυόμιση περίπου φορές πάνω από την αξία του σπιτιού ; Αν μάλιστα έχει και την οικονομική δυνατότητα, που μάλλον θα την έχει, το ξαναγοράζει, σε άλλο όνομα, στην τιμή του πλειστηριασμού, δηλαδή ακόμα φθηνότερα. Αν όμως αυτοί που διατηρούν ακόμα τις οικονομικές τους δυνατότητες, σταματήσουν να πληρώνουν στις Τράπεζες τότε τι θα γίνει ; Ποιος άλλος θα πληρώσει ; Αυτοί που δεν έχουν ;
Επίσης ανακύπτει και άλλο θέμα το οποίο αφορά όλα τα ενυπόθηκα δάνεια των Τραπεζών, είτε εξυπηρετούνται κανονικά είτε όχι. Ο κατακρημνισμός της αξίας των ακινήτων, αφήνει ακάλυπτα των δανείων τα οποία εξασφαλίζονται με προσημειώσεις και υποθήκες. Σε αυτή την περίπτωση, όπως ορίζουν οι διεθνείς Τραπεζικοί κανονισμοί, οι Τράπεζες είναι υποχρεωμένες να δεσμεύσουν από τα διαθέσιμά τους, ανάλογα ποσά για να δημιουργήσουν αποθεματικό με στόχο την διασφάλιση των ακαλύπτων από τις εξασφαλίσεις, τμημάτων των ενυπόθηκων δανείων. Διαθέσιμα όμως δεν υπάρχουν πλέον πολλά και με δεδομένο το γεγονός της τρομακτικής μείωσης των καταθέσεων. Ουσιαστικά δηλαδή η τιτλοποίηση και πώληση των δανείων, πέραν των κοινωνικών και εθνικών συνεπειών που παραλείψαμε, εξελίσσεται σε βρόχο στο λαιμό των ίδιων των Τραπεζών.
Εδώ τελειώνει το θέμα ; Δυστυχώς όχι. Ο δρόμος που άνοιξε έχει πολλές διακλαδώσεις. Το επόμενο ζήτημα αφορά τους υπερχρεωμένους και τον Νόμο 3869/2010 για την ρύθμιση των οφειλών των νοικοκυριών. Η τελευταία «μόδα» είναι η εξής. Όταν κάποιος δανειολήπτης κάνει στις Τράπεζες το αίτημα για παροχή στοιχείων όπως προβλέπεται από τον Νόμο 3869/2010, επειδή οι Τράπεζες γνωρίζουν ότι κατά πάσα πιθανότητα θα υποχρεωθούν να διαγράψουν σημαντικό τμήμα των απαιτήσεών τους, σπεύδουν να πουλήσουν τις συγκεκριμένες απαιτήσεις. Βέβαια πουλάνε τα δάνεια αυτά σε πολύ χαμηλό ποσοστό σε σχέση με την ονομαστική τους αξία, αλλά εισπράττουν σήμερα ρευστό και γλυτώνουν τα έξοδα και τις καθυστερήσεις που συνεπάγεται η δικαστική διαδικασία. Το πως αντιμετωπίζουν οι εταιρείες αυτές τέτοιες καταστάσεις το περιγράψαμε ήδη. Δυστυχώς όμως γίνεται και κάτι άλλο. Οι Τράπεζες όταν χορηγούν τις απαιτούμενες από το Νόμο βεβαιώσεις για τα δάνεια που οφείλονται, παραλείπουν να αναφέρουν αυτά που έχουν πουλήσει και επιπλέον δεν ενημερώνουν, παρανόμως, τον οφειλέτη ότι τα πούλησαν και σε ποια εταιρεία τα πούλησαν. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι πολίτες που επιθυμούν να υπαχθούν στο Νόμο, να παραλείπουν τα δάνεια αυτά, καθώς δεν τους χορηγεί κανείς επίσημα στοιχεία για το υπόλοιπό τους, Αν όμως δεν συμπεριληφθούν κάποια δάνεια στην αίτηση τότε αυτά εξαιρούνται της ρύθμισης με συνέπεια όχι μόνον ο οφειλέτης να μένει ακάλυπτος και οι συγκεκριμένοι δανειστές να απαιτούν άμεσα ολόκληρο το ποσό του δανείου καταφεύγοντας σε δικαστικά μέσα, ανεμπόδιστα και χωρίς να δεσμεύονται από οποιαδήποτε ρύθμιση, αλλά και οι υπόλοιποι δανειστές που συμμετέχουν στην ρύθμιση, δηλαδή οι Ελληνικές Τράπεζες, να έρχονται σε μειονεκτική θέση καθώς και έχουν διαγράψει σημαντικό μέρος των απαιτήσεών τους, και έχουν απεμπολήσει νομικά δικαιώματα αναγκαστικής είσπραξης, κινδυνεύοντας στο τέλος να μείνουν τελείως ακάλυπτοι.
Με άλλα λόγια οι Τράπεζες αποκρύπτοντας τις σχετικές πληροφορίες ουσιαστικά αφενός δεν επιτρέπουν στους δανειολήπτες να βάλουν πραγματικά σε τάξη τις υποχρεώσεις τους όπως είναι και το πνεύμα και ο σκοπός του Νόμου και αφετέρου υποσκάπτουν οι ίδιες την δυνατότητά τους να εισπράξουν αυτό που τους αναλογεί. εκπληρώσουν το σκοπό ακολουθήσουν την διαδικασία που απαιτεί ο Νόμος για την ρύθμιση των οφειλών τους Και μέσα σε αυτό το χαλασμό βλέπουμε την ελληνική κυβέρνηση απλά να παρακολουθεί το φαινόμενο ως απλός παρατηρητής….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου